Stanowiska IDM

Stanowisko IDM dot. jednolitej licencji bankowej

W dniu 9 maja br. Izba przesyłała do Ministerstwa Finansów swoje stanowisko, ustalone na spotkaniu członków Izby, dotyczące projektu ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw zakładającego wprowadzenie tzw. „jednolitej licencji bankowej”.

Izba poinformowała MF, że są to uwagi wstępne, gdyż szczegółowa analiza projektu bez poznania uzasadnienia wprowadzenia poszczególnych rozwiązań oraz planowanych aktów wykonawczych nie jest możliwa.

Nie ulega wątpliwości, że proponowane zmiany wywołają daleko idące skutki dla rynku i bezpowrotnie zmienią jego infrastrukturę w dłuższym okresie.

W pierwszej kolejności należy, w naszej opinii, brać pod uwagę ochronę interesów klienta oraz tzw. best effort, aby nie okazało się, że wraz z ograniczeniami kosztów klient, z biegiem czasu, dostanie usługę niższej jakości i obarczoną wyższym ryzykiem, podporządkowaną całościowej strategii banku i wymaganiom innych oferowanych produktów.

Brak jakichkolwiek barier w dostępie do informacji oraz oferowanie produktów inwestycyjnych na równi z lokatami i kredytami (w okienku bankowym) rodzi takie ryzyko.

Także właściwa ocena wiedzy i doświadczenia oraz apetytu na ryzyko klienta w organizacji tak dużej jak bank może być bardziej utrudniona. Te wszystkie czynniki mogą prowadzić do marginalizacji usługi, a nawet znacznego wyeliminowania inwestorów indywidualnych z rynku.

W dłuższym okresie pozycja konkurencyjna domów maklerskich zostanie znacznie osłabiona z uwagi na fakt, że banki będą promować kosztem usług maklerskich, inne produkty wyżej- marżowe takie jak fundusze inwestycyjne i waluty. Obawiamy się, że przy wadliwie zaprojektowanych regulacjach, może dojść do sytuacji gdy klient detaliczny, dla którego koszt jest często najważniejszym kryterium, mimo tego, że banki będą oferowały usługi niższej jakości i obarczone wyższym ryzykiem, skuszony niższą ceną porzuci domy maklerskie na rzecz banków.

Brak określenia zasad oraz stopnia wydzielenia działalności maklerskiej w ramach banku nieuchronnie doprowadzi do marginalizacji działalności maklerskiej w Polsce. Ponadto brak wydzielenia stoi w sprzeczności z zasadą dywersyfikacji działalności / usług.

Brak aktów wykonawczych nie pozwala ocenić tak istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa rynku kwestii jak konflikt interesów czy dostęp do tajemnicy zawodowej lub informacji poufnych.

Projektowane przepisy powinny zachować równość konkurencyjną podmiotów (domów maklerskich oraz banków prowadzących działalność maklerską.

Wprowadzenie przepisu, zgodnie z którym bank prowadzący działalność maklerska nie będzie prowadził dla klienta rachunku pieniężnego na zasadach określonych w ustawie o obrocie wyłączy te środki z ochrony przewidzianej w tej ustawie.

Nie widzimy uzasadnienia dla proponowanej zmiany zapisów art. 83 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi wprowadzającego wymóg wykonywania czynności maklerskich wyłącznie przez zatrudnionych maklerów papierów wartościowych lub doradców inwestycyjnych.

Wymagania art. 83 ust. 1-4 są niewspółmierne do wymagań stawianych innym podmiotom. Mamy tutaj do czynienia ze swego rodzaju arbitrażem regulacyjnym i osłabieniem pozycji konkurencyjnej lokalnych firm inwestycyjnych w stosunku do zagranicznych firm inwestycyjnych.

Ponadto zastosowanie tak restrykcyjnych wymagań, w naszej opinii, nie spowoduje poprawy jakości czy bezpieczeństwa usług. Natomiast wobec niedostatecznej liczby osób, które obecnie posiadają takie uprawnienia, spowoduje powstanie ryzyka prowadzenia działalności maklerskiej.

Rozumiejąc potrzebę dostosowania polskiego modelu infrastruktury rynku kapitałowego do rozwiązań europejskich, Izba zwróciła uwagę, iż projektując zmiany przepisów dotyczących jednolitej licencji bankowej, należy określić jednoznacznie ostateczny cel wprowadzanych zmian, w szczególności w kontekście regulacyjno-nadzorczym, a także dostrzec wszystkie istotne konsekwencje tych zmian dla rynku i jego uczestników.

Zobacz: Szczegółowe uwagi do projektu ustawy.